โสมกานดา ภาษวัธน์ มีพระนามเมื่อประสูติว่า หม่อมเจ้าจำรูญจันทราภา จันทรทัต ต่อมาได้รับพระราชทานพระนามใหม่จากพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวว่า "โสมกานดา" เป็นพระธิดาในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นวิวิธวรรณปรีชา ประสูติแต่หม่อมอาบ จันทรทัต ณ อยุธยา ณ วังถนนสำราญราษฏร์ จังหวัดพระนคร มีโสทรเชษฐาและโสทรเชษฐภคินี 3 องค์ ได้แก่

• หม่อมเจ้าจันทรศิริปริวัตร จันทรทัต (3 มกราคม พ.ศ. 2445 – 25 มีนาคม พ.ศ. 2518)
• หม่อมเจ้าอุรคินทร์ จันทรทัต (22 มีนาคม พ.ศ. 2456 – 24 มีนาคม พ.ศ. 2511)
• หม่อมเจ้าศศวินทุวิศาล จันทรทัต (2 พฤศจิกายน พ.ศ. 2460 – 2 กันยายน พ.ศ. 2527)

มีเชษฐาและเชษฐภคินีต่างพระมารดา 4 องค์ ได้แก่

• หม่อมเจ้าทัตจันทร์จำรูญ จันทรทัต (20 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2428 – พ.ศ. 2485)
• หม่อมเจ้าวิบูลย์จันทรา จันทรทัต (9 กุมภาพันธ์ 2429 – 1 มกราคม พ.ศ. 2473)
• หม่อมเจ้าประภาจันทรี จันทรทัต (พ.ศ. 2436 – 4 มีนาคม พ.ศ. 2455)
• หม่อมเจ้าเฉลิมศรีจันทรทัต จันทรทัต (16 กรกฎาคม พ.ศ. 2438 – 6 สิงหาคม พ.ศ. 2507)